To 6. ofiara śmiertelna czadu. Jak się chronić?

W nocy z 25 na 26 stycznia 2020 roku do Stanowiska Kierowania Komendanta Powiatowego w Zawierciu wpłynęło zgłoszenie o prawdopodobnym zatruciu tlenkiem węgla w jednym z budynków jednorodzinnych we Włodowicach. Po przybyciu na miejsce zdarzenia strażacy potwierdzili, że w łazience znajduje się nieprzytomna kobieta (lat 72).

Strażacy natychmiast przystąpili do udzielania pomocy poszkodowanej.Niestety, kobieta zmarła.

- Pomocy udzielono również mężczyźnie, który przebywał w tym samym domu. Po wstępnym przebadaniu, został przekazany zespołowi Państwowego Ratownictwa Medycznego. Jednocześnie strażacy przewietrzyli cały dom, w którym doszło do zatrucia, a następnie wykonali pomiary na obecność tlenku węgla – czytamy w komunikacie Komendy Wojewódzkiej PSP w Katowicach.

Od początku tzw. sezonu grzewczego tj. od 1 października 2019r. do 26 stycznia 2020r. Państwowa Straż Pożarna w woj. śląskim odnotowała 1.178 zdarzeń, w tym 572 pożary w budynkach mieszkalnych, spowodowanych nieprawidłowym użytkowaniem urządzeń i instalacji grzewczych.

W 240 przypadkach, w lokalach mieszkalnych zadziałał czujnik tlenku węgla.

W zdarzeniach rannych zostało 314 osób, w tym 110 dzieci. 6 osób poniosło śmierć.

Skąd się bierze czad i dlaczego jest tak niebezpieczny?

Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. Ma silne własności toksyczne.Gromadzi się głównie pod sufitem ponieważ ma nieco mniejszą gęstość od powierza.

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla:

- jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku),
- blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie.

Co jest główną przyczyną zatruć tlenkiem węgla?

Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych i dymowych.

Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z:

- ich nieszczelności,
- braku konserwacji, w tym czyszczenia,
- wad konstrukcyjnych,
- niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe.

Powyższe może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.

Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia?

W celu uniknięcia zaczadzenia należy:

- przeprowadzać kontrole techniczne, sprawdzać szczelność przewodów kominowych, systematycznie je czyścić,

- użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie z instrukcją producenta,

- nie zasłaniać, przykrywać urządzeń grzewczych.

- stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia,

- nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych,

- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację,

- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do otworu lub kratki,

- często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien,

- nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej.

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu autonomicznych czujek dymu i tlenku węgla.