Galeria Ciasna: „Grudzień ‘81” oczami Fiebiga i Junga

Zdjęcia zostały wykonane podczas pierwszych dni stanu wojennego w Stoczni Gdańskiej. Autorzy ryzykowali wiele, mogli zostać pobici, aresztowani, mógł być im skonfiskowany sprzęt. Mimo to stworzyli niepowtarzalny dokument, który ukazuje prawdę tego, co niektórzy nazywają „mniejszym złem”.

Poniżej przedstawiamy krótkie wypowiedzi autorów, więcej można będzie usłyszeć, odwiedzając wystawę.

Do kraju wróciłem przed wprowadzeniem stanu wojennego, dzięki czemu dokumentowałem wydarzenia historycznych czasów, które niebawem nastąpiły. Przez pierwsze dwa dni „wojny” wykonywałem zdjęcia moim starym Contaxem, który dzięki wsuwanemu do korpusu obiektywowi łatwo było ukryć pod zimowym płaszczem. Później fotografowałem już Olympusami. Dzięki przepustce dla pracownika Solidarności mogłem wchodzić na teren strajkującej Stoczni Gdańskiej. Pierwszego dnia stanu wojennego przebywałem w Stoczni Gdańskiej, gdzie dotarli pracownicy NSZZ Solidarność z gdańskiego MKZ. Wykonałem tam zdjęcia, które jednak zniszczyłem, gdyż stanowiły one zagrożenie dla obecnych w Stoczni, a nie miałem sposobu ich zabezpieczenia. 14 grudnia udało mi się wykonać podobne zdjęcia, tym razem dysponowałem już bezpiecznym kanałem wyprowadzenia negatywów na zewnątrz Stoczni. Są to w większości zdjęcia unikatowe. 15 i 16 grudnia fotografowałem już tylko wydarzenia poza Stocznią, gdzie przebywanie dla osób nie będących pracownikami stawało się niebezpieczne ze względu na spodziewane zajęcie Stoczni przez wojsko. Część zdjęć z pierwszych dni stanu wojennego wykorzystałem w diaporamie "Zatrzymane zmiany", której warstwa obrazowa była pokazana podczas koncertu Jean Michel Jarre w 2005r. w Gdańsku.

Sławomir Fiebig

Zdjęcia wykonane 16 grudnia z budynku biura projektów, gdzie pracował mój brat (obecnie mieści się tam centrala Związku Zawodowego Solidarność). Budynek stoi przy drodze od Dworca Głównego w Gdańsku do głównej bramy Stoczni (obecnie gmach NCS). W tym czasie byłem studentem Uniwersytetu Gdańskiego, a zajęcia były odwołane. Już od kilku lat byłem członkiem Gdańskiego Towarzystwa Fotograficznego.

Po kilku dniach od zrobienia zdjęć, od brata dowiedziałem się, że ktoś w jego biurze dopytywał się o to, kto robił zdjęcia. Nigdy do mnie nie dotarto, ale w obawie o zdjęcia postanowiłem jak najszybciej je wywołać i schować. Niestety wtedy w sklepach brakowało podstawowych składników wywoływacza i złożyłem go z substytutów. Okazało się, że wszystkie negatywy zostały niedowołane. Pod powiększalnikiem trudno było uzyskać dobre efekty. Dopiero zapis cyfrowy i ich korekcja pozwoliły uzyskać to co widać (choć jakość nie jest najlepsza).

Wojciech Jung

Patronem medialnym wystawy jest portal tuJastrzebie.pl (zobacz).